تحولات روش شناسی پژوهش در علوم انسانی

Authors

عزت خادمی

abstract

برای نشان دادن نحوه شکل گیری روش های پژوهش در علوم انسانی و هم چنین موقعیت این علوم در عصر حاضر و جایگاه واقع گرایی انتقادی به عنوان رویکردی نوین در گستره اندیشه بشری در این زمینه ، در این مقاله مروری داریم، بر تحولات تاریخی مبانی نظری روش های پژوهش که منجر به شکل گیری روش های موجود در علوم طبیعی و اجتماعی شده است. این مرور، اولاً، تداوم مسایل را نشان می دهد، ثانیاً، اندیشمندان دیگری را که با این مسایل دست و پنجه نرم کرده اند و ثالثاً، زمینه و بستر ظهور واقع گرایی انتقادی، به عنوان رویکردی جدید در علوم طبیعی و اجتماعی را نشان می دهد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأملی بر روش شناسی در علوم انسانی

موقعیت جدید اسلام در جهان معاصر و ضرورت نقش آفرینی آن به عنوان منبعی غنی در سامان بخشیدن به هویت فرهنگی و تمدنی مسلمانان در پرتو علوم مبتنی بر معرفت دینی و توحیدی از یک سو و بازتولید متونی با جهت گیری های غیردینی و گاه متعارض با دین و اندیشه توحیدی در حوزۀ علوم انسانی در کشورهای اسلامی از سوی دیگر، مسئله روش شناسی را به واسطه نقش قابل تأمل آن در تولید علوم و معارف انسانی جایگاهی ویژه می بخشد. ا...

full text

رویکرد سامان‌مند کمّی در شناسایی کتاب‌های برتر روش پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی

با توجه به کاستی‌های رویکردهای سنتی در جست‌وجوی منابع پژوهش، ازجمله روشن‌نبودن سنجه‌های کیفیت و نیاز به مستندسازی پژوهش‌های حساس به معتبرترین آثار علمی، در سال‌های اخیر اهمیت اتخاذ رویکردی قابل دفاع افزایش ‌یافته است. در این نوشتار با اتخاذ رویکردی سامان‌مند و کمّی، پرارجاع‌ترین منابع روش‌شناسی پژوهش در علوم انسانی و علوم اجتماعی شناسایی می‌شود. در ابتدا با به‌کارگیری پرکاربردترین واژه‌های کلیدی...

full text

در آمدی به روش شناسی تلفیقی در پژوهش های میان رشته ای علوم اجتماعی

روش شناسی علوم اجتماعی چالش های بنیادینی را پشت سر نهاده است؛ ابتدا پارادایم اثبات گرایی و رویکرد های کمی در شناخت پدیده های اجتماعی را تجربه نموده و پس از مدتی این رویکرد را برای بررسی تمام ابعاد یک پدیده اجتماعی مناسب ندانسته است. بنابر این، با الهام از تفسیر گرایی به روش های کیفی روی آورده و توجه خود را از لایه های بیرونی واقعیت اجتماعی به لایه های درونی تر معطوف نموده است. همزمان با تقویت ر...

full text

معیارهای اخلاق اسلامی در فرآیند پژوهش های علوم انسانی

توجه به رابطه بین اخلاق و پژوهش می تواند در تعالی جایگاه مراکز علمی کشور نقش به سزایی ایفا نماید. اصل وجود این رابطه، طبق آنچه که از متون دینی استفاده می شود مسلم است. دین اسلام که تعیین کننده برنامه کامل سعادت انسان است، به رعایت اصول اخلاقی در جای جای پژوهش توجه ویژه داشته است. پژوهش حاضر نیز به منظور بررسی معیارهای اخلاق اسلامی در فرآیند پژوهشهای علوم انسانی از مرحله طراحی و اجرا تا مرحله نت...

full text

دستاوردهای پدیدارشناسی هایدگر در علوم انسانی و پژوهش سیاسی

پدیدارشناسی برجسته­ترین گرایش فلسفی قرن بیستم و حتی قرن فعلی است. برخی از مدعیات این نحله فلسفی بنای بسیاری از گرایشات پیشین فلسفی که در علوم انسانی آنها را به کار می­بردیم ویران نموده است. ولی متاسفانه شاهد آنیم که پژوهشگران علوم انسانی بدون توجه به انتقادات وارده از جانب پدیدارشناسان بزرگی همچون هایدگر به راه غلط پیشین خود گام گذاشته و دستاوردهای ابطال شده قبلی را همچنان بسط و گسترش می­دهند. ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
روش شناسی علوم انسانی

Publisher: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

ISSN 1608-7070

volume 12

issue 49 2006

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023